Logo Funduszy Europejskich, flaga RP, Flaga Unii Europejskiej, Logo PS WPR na lata 2023-2027
Wsparcie na wdrażanie i zarządzanie strategią rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność dofinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach EFRROW i EFS+ Beneficjent: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania “Cieszyńska Kraina”
Czcionka:
43-430 Skoczów
ul. Mickiewicza 9
Godziny pracy biura:
Pn-Pt: 7.30 - 15.30

Gmina Istebna

W skład gminy Istebna wchodzą trzy wsie: Istebna, Jaworzynka, Koniaków. Te piękne górskie miejscowości znane są potocznie jako "Beskidzka Trójwieś". Gmina Istebna zlokalizowana jest na terenie województwa śląskiego, w jego południowej części i wchodzi w skład powiatu cieszyńskiego. „Trójwieś Beskidzka” usytuowana jest w otoczeniu szczytów Beskidu Śląskiego, skąd rozciągają się wspaniałe widoki na okoliczne pasma górskie. Przy dobrej widoczności można zobaczyć Tatry i Małą Fatrę na Słowacji. Dzięki wyjątkowym walorom krajobrazowym, bogatej i żywej kulturze, region zaliczany jest do najatrakcyjniejszych w Polsce. Znajdują się tutaj rozbudowana baza noclegowa z licznymi ośrodkami wypoczynkowymi, kwaterami prywatnymi, czy gospodarstwami agroturystycznymi, w których serwowane są lokalne przysmaki. We wsi Jaworzynka schodzą się granice trzech państw: Polski, Czech i Słowacji, a miejsce to zwane jest Trójstykiem. Przez teren gminy przebiega granica zlewiska rzek Wisły – wpływającej do Bałtyku oraz Odry i Dunaju wpływających do Morza Czarnego (Europejski Dział Wodny).

Najstarszymi są wsie Istebna i Jaworzynka. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1577 (Istebna) i 1649 r. (Jaworzynka). Koniaków zaś powstał w drugiej połowie XVII w. Historycznie wsie związane były z Księstwem Cieszyńskim, którym władała śląska linia Piastów.
W roku 1653, po śmierci ostatniej przedstawicielki rodu - księżnej Elżbiety Lukrecji - Księstwo Cieszyńskie przechodzi bezpośrednio pod panowanie Habsburgów, którzy tworzą tutaj swoje latyfundium zwane Komorą Cieszyńską. Zasiedlanie Beskidzkiej Trójwsi, które rozpoczęło się w XVI w., przebiegało dwutorowo. Część osadników przybyła tu z północnych, równinnych terenów Śląska Cieszyńskiego, a drugim, niezmiernie ważnym czynnikiem było pojawienie się Wołochów. Byli to pasterze koczownicy, wywodzący się ze wschodniej części Rumunii. Przemieszczali się oni na zachód północnymi stokami Karpat, mieszając się stopniowo z miejscową ludnością. Wywarli oni decydujący wpływ na kształtowanie się kultury i gospodarki w regionie Beskidu Śląskiego.
Organizacja gminna Istebnej pochodzi z roku 1702. Tę datę nosiła pierwsza pieczęć gminy z wyobrażeniem kozy obgryzającej drzewo. To symbol długoletniej walki zarządu dóbr z hodowlą kóz i owiec w lasach.
W dawnych czasach podstawowym zajęciem mieszkańców było pasterstwo, którego górale nauczyli się od Wołochów, przyswajając sobie zasady gospodarki sałaszniczej. Pasterstwo przeżywało swój rozkwit w II połowie XVIII w., było ono na tych terenach bardziej dochodowe niż tradycyjna uprawa ziemi. Niestety przez zlikwidowanie uprawnień, które nadawały miejscowej ludności serwituty - sałasznictwo upadło, co w znaczny sposób przyczyniło się do pogorszenia warunków bytowych mieszkańców. Dzisiaj owce wracają na teren gminy, gdzie wypasane są na tutejszych zboczach górskich, stanowiąc nie lada atrakcję turystyczną.
Istebna, Jaworzynka i Koniaków znane są z kultywowania tradycji. W czasie występów licznych zespołów folklorystycznych oraz podczas uroczystości religijnych zobaczyć możemy piękny w swej prostocie strój ludowy górali
śląskich, usłyszeć brzmienie tradycyjnych instrumentów muzycznych i śpiew. Mieszkańcy tych wiosek zachowali umiejętności budowy drewnianych domów, wyrabiania instrumentów pasterskich, gontów (szyndziołów) do pokrycia dachów, wyplatania koszyków z korzeni, szycia strojów i kyrpców.
Z pokolenia na pokolenie przekazywane są tajniki sztuki ludowej. Wciąż żywe jest zdobnictwo w drewnie – rzeźba i snycerka, które pozostają domeną górali. Kobiety heklują, czyli tworzą za pomocą szydełka przepiękne koniakowskie koronki i haftują tradycyjnym haftem beskidzkim, gdzie wyszyte barwną nicią tło okala puste pole wzoru. Haft ten jest elementem zdobniczym w stroju ludowym. Trójwieś Beskidzka to także smaki i zapachy regionalnych potraw, zazwyczaj prostych, niewyszukanych, ale pysznych i sytnych. Zakosztować można ich w miejscowych karczmach i restauracjach, a także w gospodarstwach agroturystycznych.

Istebna to najstarsza miejscowość na terenie gminy, dlatego też część z walorów turystycznych tego sołectwa związana jest właśnie z historią. Zarówno historią osadnictwa, rozwoju społeczności lokalnej, jak i wspólnot religijnych. Sołectwo Jaworzynka wyróżnia się żywą do dziś tradycją rolniczą, specyficzną, lokalną odmianą gwary oraz oczywiście położeniem geograficznym. To właśnie tutaj w ciągu kilku minut możemy odbyć podróż do sąsiadów Czechów i Słowaków, będąc na tzw. Trójstyku. Dodatkowo ciekawostką tej miejscowości jest Europejski Dział Wodny – płynące tu Czadeczka i Krężelka odprowadzają swe wody do Morza Czarnego. Jaworzynka dysponuje nie tylko pięknymi widokami i szlakami turystycznymi, ale także atrakcjami związanymi z położeniem geograficznym, przyrodą i ludową tradycją. Natomiast Koniaków to najmłodsze z sołectw Gminy Istebna i zarazem najlepiej znane. Koniaków zawdzięcza popularność koronce – jednej z piękniejszych form rzemiosła artystycznego, a także wznowieniu tradycji pasterskich przez rodzinę Kohutów.
Powierzchnia całej gminy wynosi 8425 ha, co stanowi 11,54% całkowitej powierzchni powiatu cieszyńskiego. Gmina Istebna pod względem powierzchni zajmuje trzecie miejsce w powiecie. Powierzchnia wsi Istebna wynosi 4741 ha i stanowi 56 % powierzchni całej gminy, co stawia ją na pierwszym miejscu, przed Jaworzynką (26 %) i Koniakowem (18 %).

Źródło: www.istebna.euwww.ug.istebna.pl

Ciekawe miejsca:

Ikona
Cieszyńska Kraina
pobierz bezpłatną aplikację
Pobierz aplikację Cieszyńska Kraina z AppStore - strona otworzy się w nowej karciePobierz aplikację Cieszyńska Kraina z Google Play - strona otworzy się w nowej karcie
Wypełnij ankietę strona zostanie otwarta w nowej karcie Przejdź do Facebook strona zostanie otwarta w nowej karcie